Ung thư vòm họng là bệnh lý ác tính rất nguy hiểm. Gây ảnh hưởng trầm trọng liên quan đến hô hấp. Khi bi cảm cúm hay sổ mũi dùng thuốc không khỏi thì nên đi kiểm tra để phát sớm điều trị sẽ có cơ hội hơn, nếu trong những giai đoạn cuối diễn biến bệnh sẽ nhanh hơn.
Nội dung bài viết
Ung thư vòm họng là gì?

- Ung thư vòm họng là bệnh được sinh ra từ các tế bào vòm họng. Vị trí là vùng cao nhất ở hầu họng và phía sau mũi. Chúng được xếp vào loại ung thư đầu và cổ. Ung thư vòm mũi họng là một trong những ung thư phổ biến vì dễ lây lan mắc phải.
- Ung thư vòm họng do nhiều yếu tố gộp lại gây nên. Từng giai đoạn và vị trí của bệnh mà sẽ có những biểu hiện khác nhau. Các loại ung thư vòm họng có đặc điểm chung phần lớn là đều xuất phát từ biểu mô tế bào vảy. Hình dạng những tế bào này được mô phỏng có đặc điểm là mỏng, phẳng, giống như hình vảy cá.
- Ở bệnh này, tỷ lệ nam giới chiêm nhiều hơn ở nữ, khoảng 2-4 nam/1 nữ. Tại Việt Nam, ung thư vòm họng chiếm 13%, so với các bệnh ung thư khác thì đó là tỷ lệ khá cao. Trong đó những bệnh nhân được phát hiện ung thư vòm họng ở giai đoạn cuối khó điều trị chiếm khoảng 70%.
Nguyên nhân gây ra ung thư vòm họng

Nguyên nhân gây ra ung thư vòm họng vẫn chưa có thông báo rõ ràng và chính xác nhất. Nhưng dựa vào các biểu hiện và xét nghiệm thì cũng chẩn đoán một vài nguyên nhân gây ra bệnh như là :
- Dựa vào sự tăng cao bất ngờ của kháng huyết anti-EBV được phát hiện có trong máu của các bệnh nhân mắc ung thư. Cũng như có sự xuất hiện ADN virus có trong tế bào ung thư. Cũng có thể thấy tầm quan trọng của virus có vai trò phát hiện ra nguyên nhân gây bệnh. Virus có tên Epstein-Barr (EBV). Ngoài ra một phần cũng do virus HPV lây qua đường tình dục vùng hậu môn hoặc miệng dễ mắc bệnh cao hơn.
- Nguyên nhân tác động không kém là môi trường sống và chế độ dinh dưỡng. Như việc ăn thức ăn hằng ngày vào trong cơ thể. Thức ăn giàu muối như thịt muối, thịt hun khói, trứng muối, dưa cà muối, cá muối…cũng là một tác nhân tích tụ dần thành ung thư biểu mô mũi, xoang trên thực tế đã xét nghiệm như đã được biết tới. Ngoài ra môi trường sống bị ô nhiễm, tiếp xúc khói bụi nhiều. Sử dụng các chất kích thích, hút thuốc, rượu bia không những ảnh hưởng đến tim, phổi mà còn dẫn đến kích thích niêm mạc miệng và họng. Rượu còn khiến cơ thể đào thải các chất chậm hơn. Tất cả đều góp phần dẫn đến sự hình thành và phát triển của các tế bào ung thư, trong đó có ung thư vòm họng.
- Các yếu tố liên quan tới di truyền là những người có bố mẹ, vợ chồng, người thân trong gia đình từng bị ung thư vòm họng sẽ có nguy cơ bị bệnh cao hơn người bình thường. Tuổi tác càng lớn tuổi đề kháng kém thì nguy cơ mắc bệnh sẽ càng cao.
- Nhiễm sắc thể có dấu hiệu bất thường. Các xét nghiệm về chuyển đổi di truyền ở các bệnh nhân ung thư vòm họng được phát hiện trên các NST 3p, 9p, 11p, … có ảnh hưởng tới nơi chưa gen ức chế rồi hình thành u.
Các dấu hiệu nhận biết ung thư vòm họng
Đau rát họng, khản tiếng

- Đây là những dấu hiệu dễ dàng nhận ra, có thể khối u đang dần phát triển chèn ép vị trí các cơ quan cũng như làm tổn thương tế bào lành. Khối u lớn dần và bắt đầu chèn hạch bạch gây đau rát cổ họng khi nuốt vào. Sau đó sẽ đau rát nặng hơn và xuất hiện hiện tượng khàn tiếng. Cách để phân biệt với đau cảm thông thường bằng cách để ý hiện tượng đau chỉ một bên cổ họng, dần dần đau hơn và khi dùng thuốc cũng không khỏi.
- Vậy nên khi có các triệu chứng này về hô hấp thì nên chú ý thêm nhiều triệu chứng phân biệt . Nếu thời gian tự chữa trị bằng cách uống thuốc ho nhiều, đau họng, cảm cúm thông thường trong vòng 3 tuần trở lên vẫn không thấy thuyên giảm thì nên đi khám và xét nghiệm ngày để tầm soát ung thư vòm họng.
Ngạt mũi

- Ung thư vòm họng có triệu chứng điển hình về mũi là bị nghẹt 1 bên. Ban đầu sẽ ngạt mũi từng lúc và bị thêm chảy máu mũi. Biểu hiện như vậy là di cổ họng bị tổn thương làm ảnh hưởng đến các bộ phận khác trên đường hô hấp và làm giảm hệ miễn dịch nên đã tạo thêm con đường cho virus, vi khuẩn xâm nhập.
Ho có đờm

- Mỗi khi bị ho sẽ xuất hiện ho có đờm và dai dẳng. Khi có sử dụng thuốc trị ho, cảm cúm thì cũng chỉ làm giảm tạm thời. Ho có đờm cũng là 1 trong những biểu hiện của ung thư vòm họng.
Đau đầu

- Các cơn đau sẽ có hiện tượng đau từng cơn và đau âm ỉ. Vì mức độ đau đầu chỉ ở mức nhẹ nên sẽ ít được để ý đến.
Ù tai

- Hiện tượng tai sẽ bị ù hoặc khó nghe rõ một bên và sẽ cảm thấy như tiếng ve đang kêu bên tai của mình. Một số hiếm hơn là đau tai và bị chảy dịch.
Nổi hạch

- Khi các vị trí xung quanh bị tổn thương thì hạch sẽ nổi lên ở đó. Khi bị ung thư vòm họng hạch sẽ nổi xung quanh 1 hay cả 2 bên vùng cổ. Có thể dùng tay sờ vào sẽ cảm thấy rõ hơn. Họng bị đau trong thời gian dài nên hạch sẽ phát triển to hơn và đau nhức hơn.
- Các triệu chứng nhìn chung sẽ giống nhau như các bệnh cảm cúm thông thường. Nhưng để ý kỹ và sẽ thấy rõ hơn các triệu chứng như đau họng, sổ mũi chỉ tập trung ở 1 bên cổ họng mà thôi. Cho dù có uống nhiều loại thuốc thông thường trong thời gian dài cũng không thấy đỡ đau hơn. Nên khi chú ý có điều bất thường thì chú ý theo dõi và đi khám ngay để phát hiện sớm nhất, chữa trị kịp thời về bệnh ung thư vòm họng
- Ngoài ra còn có các triệu chứng thần kinh như mắt bị liệt nhãn, lồi nhẹ, nhìn bị lag hoặc nhân đôi vật, bị đau nửa mặt, đau đầu hoặc đau nửa đầu khi u bắt đầu xâm lấn rộng ra.
Các cách phòng ngừa ung thư vòm họng
Có một số bước có thể giúp phòng giám sát ung thư vòm:
- Cơ chế hút lá: Hút lá là một trong những nguyên nhân chính của ung thư vòm. Bạn nên hạn chế hoặc từ bỏ việc hút thuốc lá để giảm nguy cơ mắc bệnh

- Uống rượu với định mức: Uống rượu cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm. Bạn nên duy trì một giới hạn chế độ khi uống rượu

- Ăn đủ đạm: Tăng suất ăn các loại thực phẩm bao gồm đạm, như thịt, trứng, sữa và đậu nành, có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh

- Tập luyện thường xuyên: Tập luyện thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, bảo vệ sức khỏe và tăng cường sức đề kháng

- Kiểm tra trọng lượng: Giảm cân nếu cần thiết có thể giúp giảm rủi ro mắc bệnh

- Tập trung vào chế độ ăn kiêng: Chế độ ăn kiêng có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh

Dưới đây là một số biện pháp thường được bộ y tế chỉ định trong chẩn đoán ung thư vòm họng bên cạnh thăm khám thực thể trên lâm sàng:

- Chụp CT: Giúp dễ thấy hình dạng, biến dạng của khối u về cấu trúc giải phẫu nhờ thông qua khả năng hấp thụ cản quang. Ngoài ra còn giúp tìm thấy các vị trí mà khối u đang lây lan qua như xương cổ, các phần sụn.. Cũng như phát hiện được bệnh đang chuyển sang giai đoạn nào.
- Chụp PET-CT: Sẽ thu thập thêm thông tin về khối u, theo dõi hạch có di căn không hay bị tổn thương các cơ quan khác do ung thư
- Chụp MRI: khảo sát các mô mềm. So với chụp CT thì chụp MRI thường nhạy hơn trong việc khảo sát mô mềm nhưng chụp CT lại giúp khai thác được nhiều thông tin về tình trạng xâm lấn xương tốt hơn;
- Chụp MRI: Theo dõi các mô mềm. Nếu so với chụp CT thì MRI thì nhạy bén hơn trong việc khảo sát các mô mềm. Nhưng mặt khác chụp CT phát hiện nhiều thông tin hơn về việc khối u xâm lấn xương
- .Nội soi các phần tai mũi họng và hạch cổ để xem rõ phần tổn thương, quan sát vị trí tổn thương, đưa vào tai mũi họng tơi đâu cũng sẽ kiểm tra được những điểm bất thường. Lấy mẫu mô đi phân tích để tìm ra các dấu hiệu bệnh.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm công thức máu và sinh hóa giúp đánh giá sức khỏe tổng thể và chức năng của gan, thận, đánh giá tải lượng virus Epstein-Barr, đo khả năng miễn dịch với IgG/antEI và IgA/antiCA.
Các bệnh ung thư luôn là mối lo ngại và khó chữa trị trong các bệnh hiện nay. Luôn chăm sóc bản thân để bảo vệ đường hô hấp của chúng ta luôn được khỏe mạnh. Luôn cẩn trọng và phòng ngừa ung thư vòm họng, đi kiểm tra định kỳ và ăn uống, luyện tập thể dục đều độ. GIúp cho chúng ta có cuộc sống vui vẻ hơn và không ảnh hưởng đến mọi người.

